Aleksander hr. Fredro

MĄŻ I ŻONA
komedia w trzech aktach, wierszem

reżyseria
PIOTR WAWER

scenografia
PAWEŁ RUSINOWSKI

muzyka
Piotr Wawer

występują:

hrabia WACŁAWPaweł Rusinowski
ELWIRA, jego żonaAnna Kępa
ALFREDRobert Kołakowski
JUSTYSIAEwa Rakowska
KAMERDYNERPiotr Wawer


28 października 2006
pięćdziesiąta ósma premiera teatru


Czworokąt Fredry
Komedia w trzech aktach wierszem. Wystawiona po raz pierwszy we Lwowie 29 kwietnia 1822 roku. Pierwodruk w t.2 Komedii (Wiedeń 1826). W akcji biorą udział 4 osoby: Elwira, mąż jej - hrabia Wacław, kochanek Alfred oraz pokojówka i powiernica - Justysia, z którą obaj panowie zdradzają hrabinę. Komedia obraca się wokół jednej sprawy - zdrady małżeńskiej, i rozgrywa w jednej dekoracji w domu Wacława, zachowując jedność miejsca i zręcznie skonstruowanej akcji, prowadzącej do zdemaskowania czworokąta. Z realizmem i odwagą obserwacji obyczajowej, przesyconej jadowitą ironią, harmonizuje zakończenie, w którym obaj mężczyźni całą winę zrzucają na Justysię, zapowiadając wysłanie jej do klasztoru (co pozwoli im pozbyć się świadka). W trójkącie Elwira - Wacław - Alfred wszystko zostanie po dawnemu.
W pośmiertnej edycji dzieł Fredry (1880) pojawiło się zakończenie odmienne (istnieją poszlaki, że sporządzone samowolnie przez syna pisarza), wyszlachetnione, ale pozbawione prawdopodobieństwa psychologicznego i osłabiające wymowę utworu: Justysia nie zostaje ukarana, a mąż wybacza żonie i uwodzicielowi. Sprawa dwu zakończeń wywołała ostrą dyskusję między znawcami Fredry (prof. E. Kucharski, T. Boy-Żeleński), a A. Polewka wystawił w 1938 w teatrzyku Cricot Męża i żonę z obu finałami i odtworzeniem sporu w wierszowanych międzyaktach.
Komedia Mąż i żona to najwybitniejszy utwór w dorobku Fredry przed 1830; jej geneza jest prawdopodobnie osobista: stanowić miała odpowiedź pisarza na plotkę towarzysko-obyczajową, komentującą jego niekonwencjonalne "narzeczeństwo".


Zdjęcia ze spektakli:

Przedpremierowa sesja zdjęciowa, siedziba Teatru