Aleksander hr. Fredro
MĄŻ I ŻONA
komedia w trzech aktach, wierszem
reżyseria
PIOTR WAWER
scenografia
PAWEŁ RUSINOWSKI
muzyka
Piotr Wawer
występują:
hrabia WACŁAW | Paweł Rusinowski |
ELWIRA, jego żona | Anna Kępa |
ALFRED | Robert Kołakowski |
JUSTYSIA | Ewa Rakowska |
KAMERDYNER | Piotr Wawer |
28 października 2006
pięćdziesiąta ósma premiera teatru
Czworokąt Fredry
Komedia w trzech aktach wierszem. Wystawiona po raz pierwszy we Lwowie 29 kwietnia 1822 roku.
Pierwodruk w t.2 Komedii (Wiedeń 1826). W akcji biorą udział 4 osoby: Elwira, mąż jej - hrabia Wacław, kochanek Alfred
oraz pokojówka i powiernica - Justysia, z którą obaj panowie zdradzają hrabinę. Komedia obraca się wokół jednej sprawy -
zdrady małżeńskiej, i rozgrywa w jednej dekoracji w domu Wacława, zachowując jedność miejsca i zręcznie skonstruowanej akcji,
prowadzącej do zdemaskowania czworokąta. Z realizmem i odwagą obserwacji obyczajowej, przesyconej jadowitą ironią, harmonizuje zakończenie,
w którym obaj mężczyźni całą winę zrzucają na Justysię, zapowiadając wysłanie jej do klasztoru (co pozwoli im pozbyć się świadka).
W trójkącie Elwira - Wacław - Alfred wszystko zostanie po dawnemu.
W pośmiertnej edycji dzieł Fredry (1880) pojawiło się zakończenie odmienne (istnieją poszlaki, że sporządzone samowolnie przez syna pisarza),
wyszlachetnione, ale pozbawione prawdopodobieństwa psychologicznego i osłabiające wymowę utworu: Justysia nie zostaje ukarana,
a mąż wybacza żonie i uwodzicielowi. Sprawa dwu zakończeń wywołała ostrą dyskusję między znawcami Fredry (prof. E. Kucharski, T. Boy-Żeleński),
a A. Polewka wystawił w 1938 w teatrzyku Cricot Męża i żonę z obu finałami i odtworzeniem sporu w wierszowanych międzyaktach.
Komedia Mąż i żona to najwybitniejszy utwór w dorobku Fredry przed 1830; jej geneza jest prawdopodobnie osobista:
stanowić miała odpowiedź pisarza na plotkę towarzysko-obyczajową, komentującą jego niekonwencjonalne "narzeczeństwo".
Zdjęcia ze spektakli:
Przedpremierowa sesja zdjęciowa, siedziba Teatru